مقایسه اثر عوامل مختلف بر بازده و خلوص جزایر لانگرهانس استخراج شده از لوزالمعده موش صحرایی
بنابر گزارش فدراسیون جهانی دیابت، آمار مبتلایان به این بیماری بیش از ۵۳۶ میلیون نفر در سال ۲۰۲۱ است و تا سال ۲۰۴۵ به بیش از ۷۸۳ میلیون نفر خواهد رسید؛ آمارها مؤید این واقعیت است که دیابت مشکلی جدی در سلامت جامعه انسانی قلمداد می‌گردد. در لوزالمعده، جزایر سلولی کوچکی به نام جزایر لانگرهانس مسئول ترشح انسولین و تنظیم قند خون هستند. استخراج جزایر لانگرهانس امکان دسترسی به یک منبع پژوهشی ارزشمند برای بررسی پیوند سلولی، بستر سلولی مناسب برای آزمایش داروهای جدید و مدل‌سازی دیابت را فراهم می‌کند. استخراج جزایر کاری پیچیده و دارای مراحل متعدد است که در صورت انجام صحیح حجم مناسبی از جزایر زنده، خالص و دارای عملکرد را برای پژوهش آزمایشگاهی یا مطالعه در بدن موجودات زنده فراهم می‌کند. این مسئله حائز اهمیت است که تفاوت در سویه جونده هدف استخراج، جنسیت، وزن و گرادیان غلظت، ممکن است بر جزئیات روش استخراج مؤثر باشد. با هدف مقایسه بازده و خلوص جزایر استخراج شده در دو سویه متفاوت از موش صحرایی غیر دیابتی، دکتر انسیه حاجی زاده صفار، مائده مؤذن چی، آنوا صدر هاشمی نژاد، محمود ایزدی و همکارانشان در پژوهشگاه رویان، طی پژوهشی به مقایسه تعداد ذرات و میزان استاندارد (equivalent) جزایر استخراج شده پرداختند. همچنین اثر جنسیت و وزن بر بازده استخراج جزایر سنجیده شد و تأثیر سه گرادیان غلظت متفاوت بر خلوص و بازده نهایی جزایر به دست آمده مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت میزان زنده مانی و عملکرد جزایر به دست آمده با روش‌های آزمایشگاهی بررسی گردید. نتایج این پژوهش که در نشریه بین المللی یاخته (Cell Journal) منتشر شده است، نشان داد، تعداد ذرات و میزان استاندارد و خلوص جزایر استخراج شده در موش‌های صحرایی سویه لیستر هودر (lister hooded rats) به شکل معنی داری بالاتر از سایر سویه هاست. همچنین در جنس نر سویه مذکور در مقایسه با جنس ماده میزان استاندارد جزایر استخراج شده به شکل معنی داری بالاتر بود؛ اما در تعداد ذرات و میزان استاندارد جزایر تفاوتی میان گروه‌هایی وزنی و گرادیان غلظت متفاوت دیده نشد. جزایر استخراج شده ۲ تا ۵ روز پس از پیوند به مدل آزمایشگاهی مبتلا به دیابت باعث کاهش معنی دار میزان قند خون شدند. نتایج این پژوهش نشان داد روش مورد استفاده برای استخراج جزایر لانگرهانس جوندگان در پژوهشگاه رویان بهینه شده و قابل اعتماد است و ابزار پایه مورد نیاز برای پژوهش‌های پایه فراهم گردیده است.
تاریخ انتشار: ۱۴۰۱/۱۰/۲۶
