تولید ارگانوئید کبدی دارای عروق خونی با عملکردی مشابه بافت اصلی از سلول های پرتوان انسانی بر بستر میکروفلویدیسک
پزشکی ارگانوئیدها در طی دهه گذشته، به عنوان شکل جدیدی از درمان با کارکرد و پیچیدگی بالا برای پرداختن به نیازهای پزشکی بی‌پاسخ مانده مانند درمان بیماری‌های مزمن کبدی، به سرعت پیشرفت کرده است. طی پژوهشی که اخیراً در پژوهشگاه رویان با همکاری پژوهشکده‌ام آی تی آمریکا و دانشگاه لیسبون پرتغال صورت گرفت، بستری برای تمایز سلول‌های پرتوان انسانی (بدون آلودگی به محصولات حیوانی) به سلول‌های پیش ساز کبدی، سلول‌های استرومایی مزانشیم و سلول‌های اندوتلیال و تولید ارگانوئید کبدی دارای عروق خونی از آنان فراهم گردید. در این راستا دکتر سعید عباسعلی زاده، دکتر حسین بهاروند، دکتر رابرت لنگر (از دانشمندان مطرح حوزه مهندسی بافت و از برندگان جایزه دکتر کاظمی) با توسعه یک سیستم میکروفلویدی امکان پوشاندن پیوسته سلول‌ها با لایه‌ای از هیدروژل زیست تخریب‌پذیر که از تقسیم، تراکم و خودسازمان‌یابی سلول‌ها در جهت تولید ارگانوئید کبدی حمایت می‌کند، فراهم کردند. در این پژوهش که نتایج آن در مجله بین المللی و معتبر Advanced Functional Materials به چاپ رسیده است، ارگانوئیدهای کبدی حاصل پس از بهینه کردن شرایط کشت و نگهداری در شرایط کشت سه بعدی داینامیک، دارای شبکه‌ای از مجاری صفراوی مرتبط و ساختارهای عروقی شدند. ارگانوئیدهای کبدی مذکور خصوصیات کلیدی بافت کبد جنینی و بالغ، مانند بیان ژن‌های ویژه کبدی و انجام فعالیت‌های متابولیکی اصلی کبد مانند متابولیسم داروها را انجام می‌دادند. دستاوردهای چشمگیر این پژوهش امکان تولید ارگانوئیدهای کبدی در مقیاس بالا برای استفاده در پزشکی ارگانوئید و توسعه شخصی‌سازی داروها به روشی امن و مؤثر را فراهم می‌کند.
تاریخ انتشار: ۱۴۰۲/۰۹/۰۴
