وزیکول های خارج سلولی و سلول های خواستگاه آنان: رویکردی نوین در درمان بیماری های خود ایمنی
رویکردهای مرسوم برای درمان بیماری های خود ایمنی، سرکوب سیستم ایمنی به وسیله داروهایی ضد التهابی استروئیدی و غیر استروئیدی، فاقد کارایی درمانی لازم است. به علاوه این رژیم های درمانی با مشکلات قابل ملاحظه ای نیز همراه است. به نظر می رسد طراحی رویکردهای درمانی بر پایه سلول های بنیادی، سلول های ایمنی و وزیکول های خارج سلولی آنان می تواند مسیر امیدوار کننده ای برای کنترل بیماری های خود ایمنی ایجاد کند. سلول های بنیادی مزانشیمی، سلول های دندریتیک و لنفوسیت های T تنظیم کننده، مهمترین سلول هایی هستند که برای بازیابی شرایط تحمل پذیری سیستم ایمنی استفاده می شوند. سلول های بنیادی مزانشیمی به دلیل خصوصیات ویژه و گفتگوی متقابل با سلول های مختلف سیستم ایمنی نقش موثرتری در این خصوص ایفا می کنند. با وجود نگرانی های موجود در خصوص استفاده از سلول ها، درمان های نوین بدون سلول، مانند استفاده از وزیکول های خارج سلولی، مورد توجه قرار گرفته اند. علاوه بر این، خصوصیات منحصر به فرد وزیکول های خارج سلولی آنان را به عنوان تعدیل کننده های ایمنی هوشمند معرفی کرده؛ جایگزین مناسبی برای سلول درمانی به شمار می روند. با هدف ارائه دورنمایی کلی از مزایا و معایب سلول درمانی و درمان های مبتنی بر وزیکول های خارج سلولی، دکتر حمیدرضا بیدخوری، دکتر احمدرضا بهرامی، آزاده حقیقی طلب، دکتر فائزه شکری و همکارانشان در دانشگاه فردوسی مشهد، پژوهشگاه رویان و دانشگاه علوم پزشکی شاهرود، به همراه پژوهشگرانی از ایتالیا و استرالیا به نگارش مقاله ای مروری پرداختند. این مقاله که در نشریه بین المللی و معتبر Frontiers in Immunology منتشر شده است به ارائه دورنمایی از آینده استفاده بالینی از وزیکول های خارج سلولی در بیماران مبتلا به اختلالات خود ایمنی می پردازد. همچنین در این مقاله شرح داده می شود که با وجود داده های قابل ملاحظه در خصوص اینکه وزیکول های خارج سلولی تعدیل کننده های قوی سیستم ایمنی در تبعیت از سلول های سازنده خود هستند، هنوز تأیید نشده است که نسبت به سلول های سازنده خود برتری داشته باشند. علاوه بر این، مقاله مذکور به این مسئله می پردازد که وزیکول ها خارج سلولی می توانند حامل مقادیر قابل ملاحظه ای از ژن های تنظیم کننده ایمنی،RNA ها، لیپیدها، پروتئین ها و همچنین مولکول های اختصاصی سلول یا بافت خواستگاه خود باشند.تاریخ انتشار: ۱۴۰۲/۰۴/۰۶
