سلول های بنیادی القایی: روش های تولید و چشم انداز تازه ای در مطالعه کووید 19
سلول های بنیادی القایی انسان از توانایی نامحدودی در خود نوزایی و تمایز به رده های سلولی مختلف برخوردارند؛ به همین دلیل به عنوان ابزاری برای پژوهش های پایه و هم زمان ابزاری برای اهداف پزشکی بازساختی مورد توجه هستند. برای آنکه سلول های بنیادی القایی برای اهداف درمانی قابل استفاده باشند، لازم است در تولید آنان ایمنی و بازدهی مورد توجه قرار گیرد. روش های مختلفی برای تولید سلول های مذکور مورد استفاده قرار می گیرد که هر یک مزایا و معایب خود را دارد. برای ایجاد یک روش آسان، ایمن و کارآمد برای تولید سلول های بنیادی القایی انسان، مطالعه و بررسی روش های موجود الزامی است. از آنجا که سلول های بنیادی القایی را می توان از سلول های بدنی تولید کرد، منبع سلولی ارزشمندی برای اهداف تحقیقاتی و نیازهای درمانی محسوب می شوند. یکی از بیماری هایی که همچنان زندگی انسان ها را تهدید می کند و درمان قطعی ندارد، کووید 19 است. به همین دلیل، محققان به‌طور جدی تمام جنبه‌های کووید 19 و روش‌های درمانی بالقوه و داروهای مختلف را به منظور ارزیابی امکان درمان، کنترل و پیشگیری از آن مورد مطالعه و بررسی قرار داده‌اند. در این شرایط سلول های بنیادی القایی انسان به دلیل ایجاد امکان مطالعه ویژگی های کووید19 و بررسی اثر بخشی داروها بر آن در شرایط آزمایشگاهی و خارج از بدن انسان به عنوان ابزاری کارآمد و امیدبخش مطرح است. با هدف بررسی روش های مختلف تولید سلول های بنیادی القایی و کاربردهای مختلف آنان در مطالعه کووید19، دکتر عارفه جعفریان، زهرا کرمی، دکتر شریف مرادی و همکارانشان در دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، پژوهشگاه رویان، دانشگاه تربیت مدرس و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به نگارش مقاله ای مروری پرداختند. این مقاله که در نشریه بین المللی Frontiers in Cell and Developmental Biology منتشر شده است به بررسی مزایا و معایب روش های مختلف تولید سلول های بنیادی القایی انسان می پردازد و چنین نتیجه گیری می کند که این سلول ها امکان پژوهش های مختلف بر روی کووید 19 را در شرایط آزمایشگاهی فراهم کرده‌اند و تاکنون در بسیاری از مطالعات از سلول های مذکور برای مدل‌سازی و بررسی مکانیسم‌های عفونت کووید 19 استفاده شده است؛ اما با وجود تلاش‌های تحقیقاتی گسترده در این زمینه، همچنان تولید سلول های بنیادی القایی ایمن، بسیار کارآمد، مقرون‌به‌صرفه و در دسترس همگان، نیازمند پژوهش های بیشتر است.تاریخ انتشار: ۱۴۰۲/۰۲/۰۹
